Письмо 1633г. гетмана ВКЛ с предложением о сдаче на милость
Текст подредактирован, удалены спецсимволы польского алфавита, вместо них "-an-", "-en-" и пр.
Хорошо бы перевести, мои знания языка для этого дела... увы.
HETMAN WZYWA MOSKWEN DO ZDANIA SIEN NA LASKEN
"LIST OB KSIENCIA IMCI PANA KRZYSZTOFA RADZIWILLA, WOJEWODY WILEŃSKIEGO, HETMANA W. KS. LITEWSKIEGO, DO SEHINA BORYSEWICZA, BOJARZYNA DUMNEGO I NA TEN CZAS HETMANA NAJWYZSZEGO NAD WOJSKIEM MOSKIEWSKIEM POD SMOLEŃSKIEM NAD DNIESTREM W OBLENZENIU OD KROLA IMCI LEZANCEGO.
Z obozu na Bogdanowej okolicy, 24 grudnia 1633 roku.
Nauczyly was tego nasze wlasne straty i przeciwne powodzenia, jako Bog sprawiedliwy placi wszelakan krzywden i niedodzierzenie przysiengi.
Doznawaliscie tego na szczensciu swojem swiezo, ze ani nasze od was zaprzysienzonym pokojem ubezpieczenie, ani od tak wielu lat zaczente przygotowania wasze, ani posilki wojsk cudzoziemskich, ani nowe i u was przed tem niezwyczajne sposoby i fortele wojenne, ani tak znaczne rank waszych roboty, ani tak moznie wydane skarby wam do dokazania niesprawiedliwych zamyslow waszych najmniej nie pomogly. Widzicie na oko, ze tak zgromadzone niedawno wojsko wasze nie tylko z tak wielu obronnych szańcow, okopow, ostrogow ustanpic, tak wiele zywnosci i dostatkow odbic i armaty swojej czensc zepsowac, czensc porzucic musialo, ale i samo na roznych miejscach, po wielu pogromach, jest rozproszone. Niedosyc na tem, ze wam Pan Bog widoman sprawiedliwosci naszej obronen, ale i dotkliwan waszego wiarolomstwa pomsten stawia przed oczy. Bo wy, ktorzyscie nam niedawno pokojem ubezpieczonym, gotowoscian i potenga swoja groźnymi byc chcieli, teraz i od szczenscia, i od sil, i od potengi, i od dostatkow odpadlszy, i w tak ciasnem miejscu od wojsk J. K. Mosci pana naszego milosciwego ogarnieni, w lada dzień ostatniego zginienia waszego wyglandac musicie. Poki wam jakiej prendkiej odsieczy podobieństwo zostawalo, mogliscie w tak wielkiem scisnieniu, lubo niepewna sien cieszyc nadziejan; teraz, gdy juz za szczensciem i sprawiedliwoscian J. K. Mosci, przez wojska od J. K. Mosci w rozne strony wyprawione, odjenta wam wszystkich posilkow nadzieja, nie zostanie wam inszy sposob uwarowania sien ostatniej zguby, jedno laska i dobrotliwosc wrodzona J. K. Mosci pana naszego milosciwego, ktoremu was na ten czas Pan Bog za sprawiedliwym wyrokiem swoim do rank podawac zaczyna, aby to swiatu ukazal, jako od was przyjmuje wiaren, onemu nie jeden raz zlamanan, i tak czenste przysiengi niedotrzymanie. Nietylko bowiem z tego, ktorego nam Pan Bog z laski i dobrotliwosci swej zdarzyc raczyl nad wami powodzenia, ale i z tak wielu wienźniow, z tak wielu przedawczykow, z tak wielu i waszych do Moskwy i z Moskwy do was przejentych listow i poslańcow, wszystkie wasze tajemnice, wszystkie rady, niedostatki i te rozmaite, ktoremiscie sien dotychczas cieszyli nadzieje, san nam rzetelnie wiadome. I chociazescie nam na to niezadzialali, abysmy nad wami w takowym razie pozalowanie mieli, wszakze, na chrzesciariskan powinnosc pamientajanc, aby Bogu i ludziom jawno bylo, ze przelewania krwie niewinnej nie zandamy, zdalo mi sien was upomniec i wiesc do tego, abyscie sien obaczyli i poki wam jeszcze jaki przystenp do milosierdzia i pozalowania J. K. Mosci pana naszego milosciwego zostawa, onego sobie dalszym uporem swoim nie zagradzali, owszem w tak cienzkim razie laski J. K. Mosci zandali. Rozumiem o poboznosci i dobrotliwosci J. K. Mosci, iz jeźli uporem swoim na ostatnian zguben swoje tych rzeczy nie przewiedziecie, moze sien dac do tego J. K.Mosc za unizonemi prosbami sklonic, ze mocnemi i przystojnemi sposobami lasken swan wam pańskan pokaze,
Rozumiem, ze przestrogen mojen i stan ten swoj, w ktorym was Pan Bog za sprawiedliwym sandem swoim na ten czas chcial miec i inszych wiele okolicznosci przed oczyma majanc, bendziecie woleli radzic o sobie i o bezpieczeństwie zdrowia i calosci dostatkow waszych pomyslec, nizeli na ostatnian zguben rzeczy przywiodlszy, i sami ze wszystkiem zginanc, i domy i dzieci swoje osierocic. Gdziebyscie tez upomnieniem mojem teraźniejszem pogardzic i sprawiedliwosci i pomsty Bozej nad soban nie uznawac i ten ostatni sposob, ktory wam sam Pan Bog do wyjscia z tak wielkich trudnosci i widomej zguby podaje, odrzucic chcieli, nie przy nas, ale przy was samych waszego nieszczenscia przyczyna zostanie. Na ktora przestrogen mojen z milosci chrzesciańskiej do was doniesionan, odpisu odwaznego od was oczekiwani."
